Ngày 22 tháng 4 năm 2013 Chính phủ ban hành  Nghị định 36/2013/NĐ-CP về vị trí việc làm và cơ cấu ngạch công chức; Bộ Nội vụ ban hành Thông tư 05/2013/TT-BNV ngày 25 tháng 6 năm 2013 hướng dẫn thực hiện Nghị định 36. Căn cứ các quy định trên Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum đã có văn bản chỉ đạo và hướng dẫn xây dựng đề án vị trí việc làm tại các cơ quan, đơn vị trong tỉnh.

Căn cứ Thông tư 07/2014/TTLT-UBDT-BNV ngày 22 tháng 12 năm 2014 của Liên Bộ: Ủy ban Dân tộc- Bộ Nội vụ về hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của cơ quan chuyên môn về công tác dân tộc thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, cấp huyện; Quyết định của Bộ Nội vụ phê duyệt danh mục vị trí việc làm trong các cơ quan, tổ chức hành chính của tỉnh Kon Tum. Uỷ ban nhân tỉnh Kon Tum đã ban hành các Quyết định quy định vị trí, chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và thành lập các tổ chức tham mưu, tổng hợp và chuyên môn nghiệp vụ của Ban Dân tộc; hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của Phòng Dân tộc cấp huyện; Ban hành Quyết định số 204/QĐ-UBND ngày 23 tháng 02 năm 2018  phê duyệt bản mô tả công việc, khung năng lực theo vị trí việc làm của Ban Dân tộc tỉnh với 3 nhóm vị trí việc làm gồm: nhóm lãnh đạo, quản lý điều hành; nhóm chuyên môn nghiệp vụ; nhóm hỗ trợ phục vụ; cơ cấu tổ chức gồm 24 bản mô tả công việc và 24 khung năng lực từng vị trí việc làm cho 20 ngạch công chức, 04 hợp đồng, được sắp xếp bố trí cho 4 phòng: Văn phòng Ban, Thanh tra Ban, Phòng Chính sách Dân tộc, Phòng Tuyên truyền- Địa bàn.

Qua 03 năm thực hiện (2018-2020), Cơ cấu tổ chức bộ máy, biên chế, nhân sự của Ban Dân tộc, Phòng Dân tộc đã được Ủy ban nhân dân tỉnh Kon Tum quan tâm chỉ đạo thực hiện củng cố, kiện toàn, cơ bản đảm bảo thực hiện chức năng nhiệm vụ được giao. Việc bố trí công chức, người lao động theo đề án được phê duyệt đã được cấp ủy, lãnh đạo Ban hết sức quan tâm trong việc kịp thời bố trí, sắp xếp lại đội ngũ công chức; rà soát cử công chức trong diện quy hoạch đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên môn, nghiệp vụ, lý luận chính trị. Việc bố trí, công chức theo đề án vị trí việc làm đã gắn với chức năng, quyền hạn và cơ cấu tổ chức của từng phòng, ban và khả năng, năng lực công tác của công chức; đảm bảo tính khoa học, khách quan, công khai minh bạch và phù hợp với điều kiện thực tiễn; mỗi vị trí việc làm luôn gắn với một ngạch công chức nhất định. Cơ bản đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ trong tình hình mới, đảm bảo hoạt động hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước về công tác dân tộc, phù hợp với đặc điểm, đặc thù của địa phương.

Trên cơ sở các tiêu chí thành lập Ban Dân tộc cấp tỉnh và Phòng Dân tộc cấp huyện được quy định tại Nghị định 24/2014/NĐ-CP, Nghị định số 37/2014/NĐ-CP, trên địa bàn tỉnh Kon Tum đã thành lập Ban Dân tộc tỉnh và 09 Phòng Dân tộc thuộc Ủy ban nhân dân cấp huyện (Riêng huyện Ia H’Drai do biên chế công chức chưa đảm bảo nên nhiệm vụ quản lý nhà nước về Dân tộc đang giao cho Văn phòng Huyện ủy- Hội đồng nhân dân - Ủy ban nhân dân huyện thực hiện).

Tại Ban Dân tộc tỉnh Kon Tum, với số lượng biên chế công chức được giao 18 biên chế, 02 hợp đồng 68/CP; căn cứ đề án được phê duyệt đã có 10/10 công chức được bố trí trong nhóm lãnh đạo, quản lý điều hành đảm bảo các tiêu chuẩn theo 03 nhóm tiêu chí về năng lực, kỹ năng; yêu cầu hiểu biết về chuyên môn; tiêu chuẩn trình độ; trong đó có 9/10 cán bộ có trình độ cao cấp lý luận chính trị trở lên; 7/10 công chức hưởng ngạch lương chuyên viên chính. Đối với nhóm chuyên môn, nghiệp vụ, nhóm hỗ trợ phục vụ có 11/11 công chức, người lao động đảm các tiêu chuẩn theo 03 nhóm tiêu chí về năng lực, kỹ năng; yêu cầu hiểu biết về chuyên môn; tiêu chuẩn trình độ; trong đó có 8 công chức, người lao động có trình độ đại học trở lên, 3 người lao động có chứng chỉ học nghề theo quy định. Bên canh đó, Hệ thống làm công tác dân tộc các cấp tiếp tục được quan tâm củng cố, kiện toàn; tham mưu cấp ủy, chính quyền cùng cấp ban hành một số chính sách  đặc thù, tham mưu cho UBND cùng cấp triển khai thực hiện có hiệu quả nhiều chương trình, chính sách, đề án trên địa bàn. Thường xuyên nắm bắt tình hình vùng DTTS và MN, kịp thời giải quyết những vấn đề nổi cộm, phát sinh; tổ chức kiểm tra, thanh tra việc thực hiện chương trình, chính sách dân tộc nhằm kịp thời phát hiện để tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc tại cơ sở; tổ chức thăm hỏi, động viên hộ đồng bào DTTS nghèo, người tiêu biểu, người có uy tín trong vùng DTTS; góp phần phát triển kinh tế- xã hội, đảm bảo an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

Cùng với việc thực hiện Đề án vị trí việc làm được phê duyệt; giai đoạn 2015-2021 thực hiện kế hoạch tinh giản biên chế khối cơ quan nhà nước, tại Ban Dân tộc tỉnh đã thực hiện tinh giản từ 20 biên chế năm 2017 xuống còn 18 biên chế năm 2020; việc bố trí, sắp xếp vị trí việc làm theo chức năng, nhiệm vụ được giao tại cơ quan, đơn vị gặp một số khó khăn như: số lượng biên chế giao hàng năm không đảm bảo để thực hiện hiện bố trí theo Đề án vị trí việc làm đã được phê duyệt (Ban Dân tộc tỉnh được giao 20 biên chế, hợp đồng/24 vị trí việc làm được phê duyệt; bình quân mỗi phòng Dân tộc các huyện được bố trí khoảng 03 biên chế); một biên chế phải kiêm nhiệm nhiều vị trí việc làm; với biên chế được giao là 18  biên chế trong đó có 04 lãnh đạo; số công chức còn lại bố trí cho 04 phòng chuyên môn nên có phòng chỉ bố trí 2 công chức dẫn tới việc thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác dân tộc còn hạn chế.

Đảng viên Chi bộ Ban Dân tộc tỉnh tại Đại hội Chi bộ, nhiệm kỳ 2020-2025 (tháng 7-2020)

Bên cạnh đó, vùng dân tộc thiểu số và miền núi tỉnh Kon Tum còn những khó khăn, hạn chế nhất định. Kinh tế- xã hội còn chậm phát triển; hệ thống giao thông đã được quan tâm đầu tư nhưng tỷ lệ đường giao thông, liên thôn được cứng hóa còn thấp.Tình hình dịch bệnh trong vùng đồng bào DTTS còn tiềm ẩn nhiều yếu tố phức tạp; tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào DTTS còn cao. Các thế lực thù địch lợi dụng công tác dân tộc, tôn giáo, chính sách dân tộc nhằm kích động, chia rẽ khối đại đoàn kết các dân tộc. Trong khi giai đoạn 2021-2030, nhiệm vụ đặt ra trong Nghị quyết Nghị quyết số 12/NQ-CP ngày 15/02/2020 về việc triển khai Nghị quyết 88/2019/QH14 của Quốc hội về phê duyệt Đề án tổng thể phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào DTTS & MN giai đoạn 2021-2030; Nghị quyết Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh Kon Tum lần thứ XVI, nhiệm kỳ 2020-2025 đã xác định một trong những nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu đối với công tác dân tộc trên địa bàn tỉnh trong giai đoạn tới là hết sức nặng nề.

Để đảm bảo thực hiện tốt và có hiệu lực, hiệu quả mục tiêu của các Nghị quyết đề ra, ngoài việc ban hành các chương trình, chính sách cho vùng đồng bào DTTS & MN, đòi hỏi phải tiếp tục kiện toàn tổ chức bộ máy làm công tác dân tộc hoạt động hiệu quả, xây dựng đội ngũ công chức có phẩm chất đạo đức và năng lực chuyên môn, đủ về số lượng và đảm bảo chất lượng để kịp thời đề xuất, tham mưu với các ngành trong việc hoàn thiện và xây dựng chủ trương, chính sách nhằm mang lại hiệu quả thiết thức trong công tác giảm nghèo trong vùng DTTS & MN trên địa bàn tỉnh Kon Tum.

Với kết quả đạt được và thách thức nêu trên, Để tiếp tục thực hiện tốt đề án vị trí việc làm trong thời gian đến, nhất là khi Nghị định 107/2020/NĐ-CP của Chính phủ ban hành, Ban Dân tộc tỉnh đề xuất một số kiến nghị như sau:

Một là, Đề nghị Ủy ban Dân tộc sớm ban hành Thông tư hướng dẫn việc triển khai Nghị định 107/2020/NĐ-CP, 108/2020/NĐ-CP của Chính phủ để các địa phương có cơ sở triển khai thực hiện về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, cơ cấu tổ chức của Ban Dân tộc, Phòng Dân tộc cấp huyện từ năm 2021.

Hai là, Hiện nay, Đề án vị trí việc làm của Ban Dân tộc đã được Ủy ban nhân tỉnh phê duyệt, tuy nhiên với biên chế hiện có, cơ quan phải bố trí công chức kiêm nhiệm, chưa thực hiện đúng theo đề án được duyệt, cơ cấu giữa các phòng chưa đảm bảo theo quy định. Vì vậy đề nghị Ủy ban Dân tộc, kiến nghị với Bộ Nội vụ xem xét trình cấp có thẩm quyền bổ sung biên chế công chức cho tỉnh Kon Tum để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác dân tộc và đảm bảo thực hiện tốt đề án vị trí việc làm được phê duyệt.

Ba là, Đề nghị Ủy ban Dân tộc có ý kiến với Bộ Nội vụ về tiêu chí thành lập Phòng Dân tộc theo quy định tại Nghị định 108/2020/NĐ-CP và hướng dẫn cụ thể về tiêu chí thành lập Phòng Dân tộc đối với tiêu chí số 02.

Nguyễn Thanh Hưng